Op maandag 31 oktober is het Halloween. Naar schatting viert de helft van de Nederlandse bevolking het feest. Dat zijn vooral ouders met kinderen. Maar ook party’s voor tieners en volwassenen worden steeds populairder. Daarbij ligt de nadruk vaak op de dood en het oproepen van geesten. Het is derhalve niet vreemd dat het feest in ons land niet onomstreden is en er ook waarschuwende geluiden klinken. Maar waar komt Halloween vandaan en welke symbolische betekenis heeft het?
Inhoudsopgave
Waar komt Halloween vandaan?
Halloween is eigenlijk gebaseerd op oudejaarsavond voor de Kelten. Bij de Kelten in Ierland, Engeland en Schotland eindigde het jaar op 31 oktober. Dat was aanleiding voor een feestje, omdat alles dan hopelijk was afgerond om een volgend jaar te beginnen. Later noemde men het feest Halloween, wat een verbastering is van Hallow e’en of volledig All Hallow even, de dag voor Allerheiligen. Deze katholieke feestdag viert men op 1 november. Emigranten uit Groot-Brittannië en Ierland namen het gebruik mee naar de VS en Canada.
In de 20e eeuw werd het daar een populair kinderfeest. Kinderen verkleden zich op de avond van Halloween. Ze kloppen aan bij huizen die versierd zijn voor het feest. Daarbij roepen de kinderen: ‘Trick or treat?’ Een trick is daarbij een plagerij die de bewoners kunnen afkopen met een beloning in de vorm van snoep of andere lekkernijen. In de VS is tevens het meest bekende symbool van Halloween gemaakt in de vorm van een uitgeholde pompoen. Hierin snijdt men een griezelig gezicht uit. Dat effect wordt nog versterkt door een kaarsje of een lampje in de pompoen te plaatsen. Aan het eind van de twintigste eeuw werd Halloween ook populair in Europa, Latijns-Amerika en Australië.
Het onterechte verband met Allerzielen
Op de dag na Allerheiligen is het in de Westerse Rooms-Katholieke traditie Allerzielen. Op 2 november wordt gebeden voor de overledenen, een requiemmis wordt opgedragen en het graf wordt bezocht om daar bloemen te leggen. In veel parochies is het gebruikelijk dat dat op de dag dat een parochielid wordt begraven er een kruisje met zijn naam in de kerk wordt opgehangen. De familie kan dat kruisje bij de volgende Allerzielen ophalen. Allerzielen stamt uit de 10e eeuw en de gebeden zijn met name bedoeld voor degenen die nog niet in de hemel zijn opgenomen maar in het vagevuur moeten wachten.
Halloween wordt vandaag de dag nu de secularisatie steeds groter wordt ook gezien als de dag dat geesten (zielen die nog niet ter hemel zijn gegaan) de aarde bezoeken. Het is daardoor gebruikelijk geworden dat Halloween steeds meer geassocieerd wordt met griezelige zaken zoals de dood en het oproepen van geesten en heidense verschrikkingen.
De bezwaren tegen Halloween
De praktische bezwaren zijn gericht tegen het feit dat Halloween wederom een feestdag is zonder echte achtergrond. Het is overgewaaid uit de VS en vormt vooral een commercieel gebeuren. De kostuums en versieringen worden steeds vaker gekocht in plaats van zelf gemaakt. De ‘treats’ moeten ook steeds luxer zijn. Daarbij komt nog dat bij feesten steeds meer de nadruk wordt gelegd op het griezeleffect. Daardoor lijkt vaak te worden gespot met de dood.
In protestantse hoek is er altijd bezwaar geweest tegen deze feestdag die ook gekoppeld is aan Allerheiligen en Allerzielen. Deze dagen horen niet in het protestantse geloof. Daarbij is 31 oktober als Hervormingsdag voor protestanten een belangrijke datum om het begin van de reformatie te herdenken. De grootste tegenstand komt van het gereformeerde deel van de protestanten.
De Gereformeerde Gemeenten hebben dit jaar zelfs een video opgenomen waarin gewaarschuwd wordt tegen Halloween. Dat is een ongebruikelijke moderne methode. In de video wordt gewaarschuwd tegen het spotten met de dood en het oproepen van geesten. Dat is volgens de tekst van de Bijbel verboden, aldus de boodschap. Hoewel er aan gereformeerde zijde begrip is voor het feestelijke karakter van Halloween, zijn er ook zorgen over een opkomst van spiritisme en heidense gebruiken. Een bezoek aan een Halloween-feest voor volwassenen zou die indruk al snel bevestigen, volgens de video.
Vier jij ook Halloween en wat zijn jouw gedachten daarover? Reageer gerust onder deze tekst.
Dit artikel bevat affiliate links. Als je hierop klikt en een bestelling plaatst, ontvangen wij een percentage, maar jij betaalt gewoon het normale bedrag voor je product.