Wat weet jij eigenlijk over Pinksteren? Wat wordt er gevierd met Pinksteren en waar komt de naam vandaan? Zijn er nog andere namen voor Pinksteren? Wat heeft de duif met dit feest te maken? In dit artikel lees je meer over Pinksteren.
Inhoudsopgave
1. Wanneer is het Pinksteren?
Pinksteren valt ieder jaar op de tiende dag na Hemelvaartsdag. In 2023 is het op 28 mei Pinksteren.
2. Waar komt Pinksteren vandaan?
Van oorsprong is Pinksteren een joods feest. In de beginjaren was het een dankfeest voor de oogst. Net zoiets als dat wij nu Dankdag hebben. In de tweede eeuw na Christus veranderde dat echter en begon men te herdenken dat God de wet aan Mozes gegeven had bij de Sinaï. Hier valt een parallel te trekken naar het christelijke pinksterfeest. Het joodse feest gaat over de wet die door God in steen gegrift was. Het christelijke feest gaat over de wet die door de Heilige Geest in het hart gegrift wordt.
Met Pinksteren daalde de Heilige Geest zelf neer. Het is de vijftigste dag na Pasen, daar komt de benaming ook vandaar. Pentekostè is namelijk het Griekse woord voor vijftig dagen.
3. Waarom vieren we Pinksteren?
Wat gebeurde er met Pinksteren in de christelijke geschiedenis dat het zo belangrijk is om nog steeds te herdenken? Het verhaal gaat als volgt. De apostelen zijn met vele gelovigen in een huis bij elkaar. Jezus is gekruisigd, gestorven en begraven, maar Hij is opgestaan en korte tijd daarvoor naar de hemel opgevaren (dat wordt herdacht met Hemelvaart). Zo zijn de gelovigen bij elkaar, vast nog vol van alles wat gebeurd was.
In de Bijbel staat: ‘En er geschiedde haastelijk uit den hemel een geluid, gelijk als van een geweldigen, gedreven wind, en vervulde het gehele huis, waar zij zaten. En van hen werden gezien verdeelde tongen als van vuur, en het zat op een iegelijk van hen. En zij werden allen vervuld met de Heiligen Geest, en begonnen te spreken met andere talen, zoals de Geest hun gaf uit te spreken.’ (Handelingen 2:2-5).
De Evangelieboodschap had de Heere Jezus al gegeven voor zijn Hemelvaart. We vinden die in Marcus 16: 15 en 16: ‘En Hij zeide tot hen: Gaat heen in de gehele wereld, predikt het Evangelie aan alle creaturen. Die geloofd zal hebben, en gedoopt zal zijn, zal zalig worden; maar die niet geloofd zal hebben, zal verdoemd worden.’ Misschien hebben ze wel gedacht, hoe kan dat nu, we spreken hun taal toch niet? En nu, met Pinksteren, spreken de discipelen ineens vreemde talen en kunnen zij werkelijk aan iedereen het Evangelie verkondigen! De Heilige Geest zelf is gekomen! Het was het begin van de verbreiding van het christendom.
4. Andere namen voor Pinksteren
Pinksteren of Pentekostè zijn niet de enige namen voor dit feest. De Griekse benaming is ‘pneumatos parousia’ en de Latijnse naam is ‘Adventus Spiritus Sancti’. Op verschillende plaatsen wordt het feest ook wel ‘Sinkes’ genoemd. Andere benamingen zijn: bloemenoosteren, bloemenpasen, bloeifeest, snijfeest of roospasen. In de Bijbel wordt het ook wel ‘het feest van de Eerstelingen’ genoemd.
5. Feesten tijdens Pinksteren
Niet alleen de christenen vieren feest met Pinksteren, er zijn ook andere feesten. Zo wordt in Antwerpen jaarlijks de ‘Sinksenfoor’ gehouden, een grote kermis. In Deventer viert men het Pinksterkroonfeest, in Purmerend heeft men de bokkiesmarkt, in Landgraaf vinden we het welbekende Pinkpop en op Schiermonnikoog wordt het Kallemooifeest gevierd. Dit heeft dus echter niets met het originele Pinksterfeest te maken.
6. De pinksterbloem, dankt die haar naam aan Pinksteren?
Deze bloem wordt pinksterbloem genoemd, omdat ze altijd tegen de tijd van Pinksteren bloeit. De geslachtsnaam van de bloem is Cardamine, wat stamt van het Griekse kardio (hart – denk maar aan cardiologie) en damao (verzachten). Het werd gebruikt als middel tegen hartklachten en heel af en toe tegen epilepsie. Er zijn nog verschillende andere benamingen voor, zoals pinksterbruid, kievitsbloem en koekoeksbloem.
7. Waar komt die duif vandaan?
Als je kinderen hebt die naar een basisschool met de Bijbel gaan, dan heeft je kind met Pinksteren vast al eens een werkje gemaakt met een witte duif. Waarom nu de duif? Misschien ken je het verhaal van Jezus doop wel. ‘En Jezus, gedoopt zijnde, is terstond opgeklommen uit het water; en ziet, de hemelen werden Hem geopend, en hij zag den Geest Gods nederdalen, gelijk een duive, en op Hem komen.’ (Matt. 3:16) De duif staat dus symbool voor de Heilige Geest. Daarnaast is de duif een teken van vrede, hoop en toekomst.
8. De pinksterboom en pinkstervuren
Vroeger werd door de heidenen rond de pinkstertijd het meifeest gevierd. Bij dit meifeest werden meibomen of pinksterbomen opgericht. Dit waren lange stammen met bovenin een hoepel, waaraan lange kleurige linten hingen. Zo danste men om de boom met het uiteinde van een lint in de hand. Eigenlijk was dit een vruchtbaarheidsrite, men geloofde dat door dit ritueel vruchtbaarheid kwam bij de bomen, het vee en de mensen. De pinkstervuren slaan juist weer op het vuur wat op de discipelen neerdaalde tijdens Pinksteren.
9. Waarom Tweede Pinksterdag?
Vroeger werden feestdagen altijd heel uitgebreid gevierd. In de middeleeuwen vierde men soms wel meer dan een week feest. Dat was in iedere plaats verschillend, dus als je bijvoorbeeld in Gouda woonde, vierde je langer feest dan als je in Amsterdam woonde. Op een gegeven moment is dit in heel Nederland gelijkgetrokken. Met een wet uit 1815 is besloten dat Kerst, Pasen en Pinksteren gedurende twee dagen gevierd wordt.
10. De liturgische kleur met Pinksteren is rood
Met Pinksteren hanteren ze in veel kerken de liturgische kleur rood. Deze kleur staat symbool voor het vuur van Gods liefde en de tongen van vuur die neerdaalden op de apostelen.
Pinksteren betekenis in kindertaal
Pinksteren uitleggen aan jongere kinderen? De betekenis van Pinksteren in kindertaal is misschien wat lastig. Om het goed uit te leggen, kun je het best al beginnen met Pasen. Met Pasen herdenken we dat Jezus is gestorven aan het kruis, is begraven en toen door een wonder weer op is gestaan. Jezus kwam weer terug bij zijn leerlingen en volgelingen om hen te laten zien dat Hij echt weer opgestaan was. Na een tijdje zou hij dan naar de hemel gaan, naar zijn Vader. Dat herdenken we met Hemelvaart.
Jezus beloofde zijn leerlingen dat Hij op een bepaalde manier altijd bij hen zou blijven. Dat gebeurde met Pinksteren, toen de Heilige Geest neerdaalde in de vorm van een duif. De leerlingen van Jezus voelden dat het een bijzonder moment was en begonnen ineens in vreemde talen te spreken. Zomaar, zonder dat ze er jaren voor geleerd hadden. Zo konden ze aan veel mensen de boodschap van de Bijbel brengen. 3000 mensen kwamen tot geloof tijdens die eerste Pinksteren. We vieren dus ook het ontstaan van de kerk.
Bekijk ook:
Dit artikel bevat affiliate links. Als je hierop klikt en een bestelling plaatst, ontvangen wij een percentage, maar jij betaalt gewoon het normale bedrag voor je product.
