Hoe waarschijnlijk is de uitbarsting van een supervulkaan? Volgens sommigen staat de supervulkaan Yellowstone op uitbarsten. Is dat echt zo en wat voor voorzorgsmaatregelen zijn er eigenlijk getroffen? Hieronder lees je meer over supervulkanen en Yellowstone in het bijzonder.
Inhoudsopgave
Uitbarsting supervulkaan Tambora
Het jaar 1815 is niet alleen bekend vanwege de slag bij Waterloo, in dat jaar barstte ook de vulkaan Tambora uit op het Indonesische eiland Soembawa. Het was een enorme uitbarsting die drie maanden duurde. Er ging 100 kubieke kilometer magma de lucht in en de as-en stofwolken bereikten een hoogte van 44 kilometer. Het gebied was spaarzaam bewoond, maar door de heftigheid van de uitbarsting vielen er ongeveer 92.000 slachtoffers door de asregens Daarna zou 1816 in grote delen van de wereld bekend komen te staan als het ‘jaar zonder zomer’. Het bleef koud met ook in de zomer sneeuw en nachtvorst, de zon bleef vrijwel onzichtbaar. In Noord-Amerika en Europa waren er grote hongersnoden omdat de oogst vrijwel compleet mislukte. De koude periode was pas na 6 jaar verdwenen. Toch was Tambora geen supervulkaan.
De kracht van een vulkaan
Wat is een supervulkaan? Net zoals dat geldt voor orkanen en aardbevingen is er een schaal waarmee de kracht van een vulkaan wordt uitgedrukt. De VEI staat voor Vulkanische Explosiviteit Index en wordt bepaald aan de hand van het uitgestoten materiaal bij een uitbarsting. Iedere punt hoger betekent 10 maal zoveel magma, as en stof die de lucht ingaat. De Tambora kreeg een index van 7,0. Een supervulkaan begint bij een VEI van 8 en dat komt overeen met 1.000 kubieke km materiaal. Supervulkanen komen op aarde maar zeiden tot uitbarsting, maar zijn wel een realiteit.
Op basis van geologisch onderzoek is vastgesteld dat 74.000 jaar geleden de supervulkaan Toba op Sumatra is uitgebarsten. Daarbij kwam 2.800 kubieke kilometer magma en as vrij. Een gebied ter grootte van half Europa verdween onder 10 centimeter as. De krater die ontstond was 100 kilometer lang en 30 kilometer breed. Er bestaan (resten van) meerdere supervulkanen op aarde. Een uitbarsting is moeilijk te voorspellen en de meeste lijken momenteel inactief, behalve eentje. Yellowstone Park tikt en zal in de toekomst uitbarsten.
Yellowstone National Park, de tikkende tijdbom
Het bekende natuurgebied in Wyoming is tevens een supervulkaan, maar wel een heel bijzondere. De supervulkaan lijkt namelijk een patroon te vertonen qua uitbarstingen. De meest recente was 642.000 jaar geleden. Daarvoor was er eentje 1,3 miljoen jaar geleden en daarvoor ligt een uitbarsting van 2 miljoen jaar in het verleden. Nu is een patroon van eenmaal in de 700.000 jaar op menselijke schaal wel erg ruim maar dat houdt niet in dat het niet kan gebeuren tijdens ons leven. Tenslotte zijn er alweer 642.000 jaar verstreken.
Wat als Yellowstone uitbarst?
Het proces onder het Yellowstone Park is relatief simpel. De originele krater is ingestort en daarbij is een magma-reservoir ontstaan op 14 tot 16 kilometer diepte. De omvang hiervan is enorm met een lengte van 60 kilometer bij een breedte van 40 kilometer. Deze kom vult zich constant met magma van een grotere diepte en eens zal dit de weg naar boven vinden via vele kleine of een massale uitbarsting. De kans van de mensheid om een dergelijke uitbarsting te overleven is klein, vooral omdat een laag as in de atmosfeer de zon wellicht honderden jaren zal afdekken. Maak jij je nog geen zorgen?
Rond de jaarwisseling 2009 vonden er dagelijks ongeveer 100 aardbevingen plaats met vulkanische oorsprong in het gebied. Het hoogtepunt was op 28 december 2008 met 103 bevingen waarvan de heftigste een kracht van 3,9 had op de schaal van Richter. De volgende dagen nam het aantal maar langzaam af. Op 1 januari 2009 berichtte geoloog Christopher Sanders aan alle bevoegde autoriteiten dat Yellowstone zou uitbarsten en raadde hij aan om een gebied tot 325 kilometer rond het park onmiddellijk te ontruimen. De aarde viel echter weer stil, maar niemand weet waarom of hoe lang.
Bekijk ook:
Dit artikel bevat affiliate links. Als je hierop klikt en een bestelling plaatst, ontvangen wij een percentage, maar jij betaalt gewoon het normale bedrag voor je product.
