Pasen is een van de belangrijkste christelijke feesten. In de aanloop naar Pasen worden zijn echter nog meer dagen belangrijk. Hoe heet de week voor Pasen? Wat betekent Aswoensdag, Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Stille Zaterdag? Waar komen de namen voor de dagen vandaan? Wat zijn de tradities? Waarom paaseieren? Wat gebeurde er precies met Jezus op deze dagen? Een aantal feiten over Pasen.
Inhoudsopgave
Pasen: een van de belangrijkste christelijke feesten
Pasen is een van de belangrijkste christelijke feesten. In West-Europa besteedt men vaak meer aandacht aan Kerstmis, waarbij de geboorte van Jezus wordt gevierd. In andere landen is Pasen echter belangrijker. Hierbij herdenkt men het lijden en sterven van Jezus, maar vooral Zijn opstanding. Hieronder vind je een aantal feiten over Pasen en lees je meer over de tijd voor deze feestdag.
Aswoensdag betekenis
Aswoensdag is een katholieke traditie en het begin van de zogenaamde veertigdagentijd. De tijd van Aswoensdag tot Stille zaterdag is de vastentijd en bedraagt eigenlijk zesenveertig dagen. De zondagen worden echter niet mee geteld, zodoende worden er veertig dagen geteld. De priester tekent op deze dag een kruisje van as op het hoofd van de gelovigen, terwijl hij de volgende woorden uitspreekt: ‘Gedenk, mens, dat gij stof zijt en tot stof zult gij wederkeren.’. Ook wordt wel eens gezegd: ‘Bekeert u en gelooft in het Evangelie.’. As is het teken van berouw.
Wat is de veertigdagentijd?
Zoals je hierboven al hebt kunnen lezen, is de veertigdagentijd de periode van Aswoensdag tot Stille Zaterdag. Men noemt deze periode ook wel vastentijd of quadragesima. De vastentijd is dus iets wat men vooral in de katholieke kerk nastreeft, al zijn de regels veel minder streng dan vroeger. Bij de protestantse kerken is vasten in de aanloop naar Pasen niet gebruikelijk. Aan het einde van de veertigdagentijd begint de Goede week.
Wat is de Goede week?
De Goede week wordt ook wel de Heilige of Stille week genoemd of aangeduid als lijdensweek. Het is de week vanaf Palmzondag tot en met Stille Zaterdag. Het is de laatste week binnen de vastentijd en wordt gezien als het hoogtepunt van het kerkelijk jaar. Er vallen allerlei belangrijke kerkelijke feestdagen in, zoals Witte Donderdag en Goede Vrijdag.
Palmzondag betekenis
Palmzondag is de zondag voor Pasen. Deze dag wordt ook wel Palmpasen genoemd. Het woord palm komt daarbij niet uit de lucht vallen, want men viert op deze dag de intocht van Jezus in Jeruzalem. In het Bijbelboek Johannes (hoofdstuk 12) kun je lezen dat mensen palmtakken van de bomen haalden om Jezus welkom te heten. Het verhaal gaat dat ze ermee gezwaaid hebben uit vreugde, maar ook dat de palmbladeren op de weg gelegd worden, samen met mantels, als een soort rode loper.
Witte Donderdag betekenis
Witte Donderdag is de dag voor Goede Vrijdag. Op deze dag wordt het laatste Avondmaal herdacht. Hier hield Jezus het Paschamaal met zijn discipelen. Het was de gewoonte om voor de maaltijd de voeten te wassen, dit werd door een slaaf gedaan. Deze keer is er echter geen slaaf, niemand van de discipelen wil het doen, maar Jezus verlaagt Zich en wast ieders voeten. Hij geeft hen de opdracht om elkaar in alles bij te staan. Judas vertrekt daarna om Hem te verraden voor dertig zilverlingen. In de hof van Getsemane wordt Jezus gevangengenomen.
De Katholieken bedekken deze dag de beelden en altaren met een wit kleed (na de dienst vervangt men het wit door paars). De liturgische kleur is wit, de liturgie omvat de voetwassing van twaalf gelovigen door de priester. Dit symboliseert de voetwassing van de discipelen door Jezus. Men zingt het Gloria en onderwijl luiden de klokken onophoudelijk. Daarna zwijgen de klokken tot Pasen.
Goede Vrijdag betekenis
Op deze dag wordt de kruisiging en het sterven van Jezus herdacht. Jezus is gevangengenomen en wordt voor de hogepriester geleid. Er zijn valse getuigen tegen Hem en men veroordeelt Hem ter dood. De stadhouder Pilatus probeert nog om Hem vrij te laten, Hij laat het volk kiezen tussen een misdadiger en Jezus, maar de meeste mensen roepen ‘kruist Hem!’. Voor onze zonden nagelt men Hem, die Man daar op Golgotha, aan het kruis. Aan dat kruis hangt Jezus tussen twee misdadigers.
Daarna wordt het heel lang volkomen duister, pas na heel veel uren wordt het weer licht. Dan sterft Jezus, het voorhangsel scheurt van boven naar beneden. Hiermee maakt God ons duidelijk dat het offer van Jezus Christus rechtvaardig kan maken. Door dit grote Offer zijn er geen andere offers meer nodig. Jezus is gestorven om de mensen vrij te maken van hun zonden.
De Katholieken houden veelal een kruisweg op deze dag. Goede Vrijdag en Stille Zaterdag zijn de enige dagen waarop men geen mis houdt. Wel kan men op Goede Vrijdag ter communie gaan. Bij de protestantse kerken is het de gewoonte om op Goede Vrijdag een kerkdienst te houden.
Stille Zaterdag betekenis
Wat is de betekenis van Stille Zaterdag? De laatste dag van de vastentijd breekt aan. Men herdenkt de dag dat Jezus lichaam in het graf lag. Dit is een sobere dag in de Katholieke kerk. Die leert dat Jezus op deze dag is nedergedaald in de hel. De versieringen in de kerk zijn weg, de klokken zwijgen. Daarom noemt men dit ook wel Stille Zaterdag.
Wanneer is het Pasen?
Pasen vieren we op zondag en maandag, Eerste Paasdag en Tweede Paasdag. Het valt elk jaar op een andere dag. De stelregel hiervoor is dat Pasen op de eerste zondag na de eerste volle maan in de lente valt. Het feest werd vroeger in alle kringen gevierd.
Hoe werd Pasen vroeger gevierd?
Bij de eerste volkeren, ook wel heidenen genoemd, werd Pasen als het feest van de lente gevierd. Men brandde paasvuren om de demonen te verjagen. Ook is het waarschijnlijk dat hier de paaseieren vandaan komen. De Germanen zouden eieren verstoppen in de akkers, om deze vruchtbaar te maken. Zij zagen het dus vooral als een feest van de vruchtbaarheid.
Wat herdenken de christenen met Pasen?
Met Pasen wordt de opstanding van Jezus herdacht. Er stonden wachters bij Zijn graf, zodat er niets kon gebeuren. De grote steen waarmee het graf afgesloten was, werd echter van zijn plaats gerold en Jezus stond op uit de dood. ’s Morgens kwamen er vrouwen bij het graf, zodat ze om Hem konden rouwen, maar ze vonden het graf leeg. De engelen vertellen dat Hij opgestaan is. De vrouwen gaan snel naar de discipelen en vertellen dit nieuws. De discipelen geloven het niet en gaan zelf kijken. Het graf is leeg! Later op de dag verschijnt Jezus aan hen.
Wat herdenken de joden met Pasen of Pesach?
De joden vieren al heel lang Pasen. Zij noemen het feest Pesach. Hierbij dachten zij in de vroege eeuwen aan de uittocht uit Egypte oftewel de Exodus. De joden werden toen bevrijd uit hun gevangenschap.
Tradities met Pasen
We kennen diverse tradities met Pasen. De bekendste daarvan is misschien wel het verstoppen van paaseieren. Daarover lees je hieronder meer. Verder is het met Pasen traditie om paasvuren te branden. Ook dit stamt uit vroeger tijden, toen men vuren aanstak om boze geesten te verjagen. Bovendien staat vuur voor vruchtbaarheid. Vandaag de dag wordt het meer gedaan om gezelligheid op te zoeken. Een meer recente traditie is om met Pasen woonboulevards te bezoeken. Waar die traditie vandaan komt is niet echt bekend? Misschien wilden we als calvinistische Nederlanders die extra vrije dag toch nuttig besteden?
Decoratie met Pasen
De Paasdagen zijn net als Kerstmis een periode dat veel mensen het huis gezellig willen maken. Daarbij kiest men voor allerlei paasdecoratie. Met Pasen zetten we vaak paastakken of tulpen in huis. Deze paastakken zouden weer een verwijzing zijn naar de palmtakken (Zie: Palmzondag). De tulpen zijn vooral seizoensbloemen die rond die tijd in volle bloei staan. Verder is een paaskrans vaak geliefd en zien we decoratie in de vorm van hazen, kippen en eieren. Doe hieronder wat inspiratie op voor decoratie met Pasen.
Waar komen de paaseieren vandaan?
De paaseieren hebben eigenlijk niets te maken met het christelijke paasfeest, maar stammen al van veel eerder. De heidense stammen die West-Europa bevolkten vierden het feest van de vruchtbaarheid rond deze tijd. Zowel de eieren als de paashaas zijn symbolen van de vruchtbaarheid. Eieren worden al vanaf voor de christelijke jaartelling in het voorjaar verstopt. In eerste instantie stopte men de eieren overigens in de grond om de oogst te bevorderen en niet om er een zoekspelletje van te maken. Die gewoonte is pas later ontstaan. Vandaag de dag is het traditie om eieren te beschilderen. Vooral voor kinderen is dit een leuk klusje.
Het grootste paasei ooit
Wat was het grootste paasei ooit? Vroeger gebruikte men uiteraard echte eieren om in de akker te verstoppen, maar later veranderde dit in chocolade eieren. In Italië wisten ze zelfs het grootste paasei ooit te fabriceren, dit ei woog maar liefst 7200 kilo en was zo’n 20 meter hoog.
Is Pasen een officiële vrije dag?
Eerste en Tweede Paasdag zijn wettelijk vrije dagen. Het is dus voor de hand liggend dat je vrij bent met die dagen. Moet je toch werken, dan krijg je waarschijnlijk extra betaald of krijg je er een vrije dag voor terug. Ook Goede Vrijdag is een officiële vrije dag, maar niet iedereen heeft vrij op deze dag. Met Pasen zijn alle scholen gesloten, maar op Goede Vrijdag zijn sommige scholen open. Twijfel je? Altijd even navragen of je vrij bent dus!
Gedicht over Pasen
Laten we afsluiten met het bekende gedicht van Revius dat vaak rond Pasen weer te lezen is:
Hij droeg onze smarten
’t Zijn de Joden niet, Heer Jesu, die U kruisten,
Noch die verradelijk U togen voor ’t gericht,
Noch die versmadelijk U spogen in ’t gezicht,
Noch die u knevelden, en stieten U vol puisten,
’t Zijn de krijgslui niet, die met hun felle vuisten
De rietstok hebben of de hamer opgelicht,
Of het vervloekte hout op Golgotha gesticht,
Of die om Uwen rok t’saam dobbelden en tuischten,
Ik ben ‘t, o Heer, ik ben ’t die U dit heb gedaan,
Ik ben de zware boom die U had overlaan,
Ik ben de taaie streng waarmee Gij gingt gebonden,
De nagel, en de speer, de gesel die u sloeg,
De bloedbedropen kroon die Uwen schedel droeg,
Want dit is al geschied, eilaas! Om mijne zonden.
Dit artikel bevat affiliate links. Als je hierop klikt en een bestelling plaatst, ontvangen wij een percentage, maar jij betaalt gewoon het normale bedrag voor je product.
2 gedachten over “Feiten over Pasen: wat betekenen de dagen ervoor en waarom paaseieren?”