Bij een groot aantal slagers ligt het naast de koteletjes en het gehakt. Dat mag je best vreemd noemen, want in spekkoek zit geen spoortje vlees of spek. Het is een zoete lekkernij die in oorspronkelijk uit Indonesië komt en rond de 17e eeuw ook in ons land terecht is gekomen. De beste omschrijving is een laagjescake, zoals die ook in andere landen wel voorkomt. Het verschil is dat spekkoek de smaak ook ontleent aan specerijen van Indonesië. Behalve in Nederland en Indonesië wordt spekkoek ook verkocht in België en Suriname.
Inhoudsopgave
Wat zit er in spekkoek?
Lapis legit of spekkoek wordt gemaakt van een rijk beslag van boter, suiker, bloem, eieren en vanillesuiker. Tot de specerijen behoren onder andere: anijs, kruidnagel, foelie, nootmuskaat en kardemom.
Welke soorten spekkoek zijn er?
De meest voorkomende smaakvarianten zijn:
- Naturel
- Chocolade
- Banaan
- Pandan
- Rum
- Amandel
- Kokos
Hoe wordt spekkoek gemaakt?
Omdat het maken van spekkoek erg arbeidsintensief is, werd het in Indonesië meestal alleen op feestdagen gegeten. De laagjes werden oorspronkelijk op twee manieren gekleurd. Een donkere laag werd gemaakt met bruine suiker en de lichtere lagen met deeg waarin vanillesuiker of witte suiker werd gebruikt. Vandaag de dag worden allerlei kleuren laagjes gemaakt waarbij zowel natuurlijke als kunstmatige kleurstoffen worden toegevoegd. Ook de smaakstoffen zijn niet meer uitsluitend natuurlijk specerijen. Nog steeds vraagt het maken van spekkoek erg veel tijd om de laagjes goed op volgorde en met de juiste dikte te krijgen. Het is geen goedkoop product. Voor de Nederlanders in Indonesië werd spekkoek al gauw een luxe vervanger van speculaas.
Is spekkoek gezond?
Om maar meteen met de deur in huis te vallen: spekkoek is niet gezond. Het bevat veel vet en suiker en soms ook zaken als kleurstoffen, dus je eet het niet voor je gezondheid. Overigens is het wel weer gezonder dan de meeste andere koekjes.
Waarom heet dit baksel spekkoek?
Waar de omschrijving vandaan is gekomen is nog steeds een raadsel. In Indonesië wordt de term lapis regit gebruikt, welke verwijst naar de meerdere lagen, maar ook het uit het Nederlands verbasterde spekkuk. Er zijn een aantal verhalen in omloop waarom spekkoek zo heet al zijn die niet te verifiëren. Min of meer grappig bedoeld wordt gezegd dat spekkoek zoveel calorieën bevat dat je vanzelf wel spek opdoet als je er maar voldoende van eet. Ook zou het afgeleid kunnen zijn van een spekpannenkoek omdat deze ook de laagjes toont als die wordt doorgesneden.
Verder wordt de verbinding gelegd met doorregen spek, ook vanwege de laagjes. Hierbij moet worden opgemerkt dat in de 17e eeuw de kleuren die wij nu kennen niet werden gebruikt. Volgens de overlevering stamt de laagjescake oorspronkelijk uit Portugal. Een non zou de eerste hebben gemaakt met 7 lagen om de 7 heuvels van Lissabon te eren. Een monnik vond dat er nog wel wat meer laagjes mochten worden gebruikt. Voordat de Hollanders het overnamen waren grote delen van Indonesië Portugese kolonies en bereidden tot slaaf gemaakten ook Portugese gerechten met een exotische ‘twist’.
Hoe kwam de spekkoek bij de slager terecht?
Er is eigenlijk geen enkele reden waarom slagers dit baksel zouden opnemen in hun assortiment. Het wordt niet door slagers gemaakt en heeft geen verbinding met de andere producten in de winkel. Het lijkt om die reden dan ook een geweldige marketing-stunt geweest van de leveranciers van spekkoek, wellicht uitsluitend gebaseerd op de naam. De slagers zijn er echter tevreden mee omdat de consumenten het schijnbaar vanzelfsprekend vinden om deze zoete koek bij de slager te kunnen kopen. Zo is iedereen tevreden.
Dit artikel bevat affiliate links. Als je hierop klikt en een bestelling plaatst, ontvangen wij een percentage, maar jij betaalt gewoon het normale bedrag voor je product.
