El Niño, wat houdt dat in, wat is de oorzaak en wat zijn de gevolgen (nationaal en internationaal)?

Indien je vanuit de ruimte naar de aarde kijkt, lijkt deze op een waterplaneet indien de Stille of Grote Oceaan in beeld komt. Eigenwijze Europeanen zetten het eigen werelddeel altijd centraal op een kaart, waardoor de grootste oceaan op onze aardbol in tweeën wordt gedeeld. Op een wereldbol ziet dat er al heel anders uit. Deze enorme vlakte water beïnvloedt het weer op een groot deel van het landoppervlakte, zeker als El Niño actief is. Wat is de oorzaak van El Niño en wat zijn de gevolgen op nationaal en internationaal niveau? Je leest het in dit artikel.

Waarom heet het eigenlijk El Niño?

Voor Peruaanse vissers is het vaak alles of niets. De visgronden voor de kust van Peru wemelen van de vis of ze zijn praktisch leeg. De temperatuur van het zeewater bepaalt dat. De vissers noemen het verschijnsel El Niño (het jongetje) en het verwijst naar Jezus, omdat rond de kerstdagen meestal de eerste tekenen zich voordoen. Maar het natuurverschijnsel heeft veel verstrekkender gevolgen. El Niño ontwikkelt zich midden op de Stille Oceaan en doet zich iedere paar jaar voor. Er bestaat ook een La Niña en er zijn neutrale periodes. De wetenschap heeft het verschijnsel ontdekt in de jaren 50 van de vorige eeuw, maar kan het niet verklaren. Er is een redelijk vast patroon waarbij El Niño optreedt als La Niña afneemt en dat gebeurt momenteel weer. De verschijnselen zijn meestal 1 tot 3 jaar actief.

Wat is El Niño?

Gedurende sommige jaren warmt het zeewater langs de evenaar in de oostelijke Grote Oceaan op. Dit water is normaal behoorlijk koel. Als het opwarmt, heeft dat invloed op het weer in grote delen van de wereld. Soms merk je dat ook in Europa. Dit natuurverschijnsel wordt El Niño genoemd.

Waardoor wordt El Niño veroorzaakt?

Wat is de oorzaak van El Niño? De oorzaak is een veranderde lucht- en zeestroom. Normaal waait de wind van oostelijke in westelijke richting, bij El Niño draait dit om.

Wat zijn de internationale gevolgen van El Niño?

Als El Nino actief is, voeren straalstromen het verdampte water de oceaan af naar één zijde, de Amerikaanse. Daar komt extreem veel water naar beneden en de temperatuur loopt op. De andere kant waar Australië en Azië zich bevinden, worden droog. Hoe extreem dat kan uitpakken bleek in 2019 toen het natuurverschijnsel zorgde voor de verschrikkelijke droogte en branden in Australië. Vrijwel alle continenten worden getroffen van droogte in Azië en Australië tot modderstromen in Amerika. In Afrika kan El Niño zorgen voor droogte of overstromingen afhankelijk van de regio. De cyclonen in Azië zijn extra heftig tijdens dit natuurverschijnsel.

Wat zijn de nationale gevolgen van El Niño?

Wat zijn de gevolgen van El Niño voor Nederland? In principe merken we hier in Nederland niet zo veel van. Wel volgt er in Nederland vaak een behoorlijk nat voorjaar op dit natuurverschijnsel. Dit was dus hoogstwaarschijnlijk de reden dat het voorjaar van 1998 zo nat was.

Wat zijn de internationale gevolgen van La Nina?

Het zusje van El Nino is tot dusverre minder heftig dan haar grote broer. Als La Nina actief is kan de regen zowel richting Amerika als Azië trekken. De kustwateren van Peru koelen weer af en de vis komt terug. Maar de wetenschap maakt zich ook zorgen om La Nina. Tijdens het hoogtepunt waren er de afgelopen periode meer orkanen op de Atlantische Oceaan dan ooit tevoren en daar krijgt zelfs Europa dat verder weinig directe gevolgen ondervindt van het verschijnsel regelmatig een staartje van mee.

El Niño is de CV van de aarde en La Niña de airco

Wetenschappers denken de klimaatverandering niets te maken heeft met de processen op de Stille Oceaan en dat deze al voorkwamen voordat er een verandering in het klimaat was. Maar de gevolgen van El Niño lijken wel toe te nemen. Dit natuurverschijnsel wordt ook wel de CV van de aarde genoemd. Als El Niño actief is neemt de gemiddelde temperatuur op aarde toe, bij La Nina is het omgekeerde het geval en deze wordt ook daarom aangeduid met de airco.

Wordt 2024 het warmste jaar ooit op aarde?

De warmste jaren op aarde, sinds deze waarden worden bijgehouden, dateren allemaal uit de 21e eeuw. De top daarin wordt gevormd door El Niño-jaren. Maar ook de normaal gesproken koelere jaren tijdens La Niña behoren inmiddels tot de top 10. Om die reden wordt verwacht dat El Niño in 2024 zal zorgen voor de hoogste gemiddelde temperatuur ooit op aarde en dat daarmee ook de kritische grens van meer dan 1,5° opwarming zal worden doorbroken. Een zorgwekkende gedachte in een tijdvak dat het milieu weer minder belangstelling krijgt vanwege de geopolitieke problemen.

Bekijk ook: Gadget voor 2023: het stormglas, hoe werkt het eigenlijk?

Dit artikel bevat affiliate links. Als je hierop klikt en een bestelling plaatst, ontvangen wij een percentage, maar jij betaalt gewoon het normale bedrag voor je product.