Het is een verschijnsel dat bij iedereen wat anders werkt, maar feit is dat het meestal een paar uur (of zelfs dagen) duurt voordat je die gewenste bruine kleur krijgt nadat je een zonnebad hebt genoten op het strand (of elders). Waarom word je niet meteen bruin als je in de zon zit? Zeer recent hebben wetenschappers ontdekt wat er precies gebeurt met de menselijke huid wanneer deze aan de zon wordt blootgesteld. Het zijn twee mechanismes die elkaar opvolgen.
Inhoudsopgave
UV-straling op de huid: grote paniek in het lichaam
Als er UV-straling op een groot deel van de huid komt, gaan er allerlei alarmbellen af in het menselijk lichaam. UV-straling kan namelijk DNA in de cellen beschadigen of in extreme situaties vernietigen en dat is potentieel dodelijk. Het lichaam gaat derhalve meteen aan de slag met een DNA-herstellend mechanisme. Dit wordt in alle cellen in gang gezet en heeft absolute prioriteit ten opzichte van alle andere activiteiten. Pas als na een aantal uren er zekerheid is dat het DNA veilig is, kunnen andere zaken worden opgestart. In deze periode van DNA-herstel word je niet bruin.
Melamine om bruin te worden
Een tweede mechanisme dat in gang wordt gezet door de UV-straling is de productie van melanine. Dit is een door het lichaam aangemaakt pigment dat de huid donkerder maakt. Een donkere huid heeft een betere bescherming tegen UV dan een lichte huid. Melanine zorgt er dus voor dat je dat bruine kleurtje krijgt dat in de zomer zo gewenst is in de westerse wereld. Dat bruine kleurtje moet je overigens wel heel zorgvuldig opbouwen om schade aan je huid te voorkomen.
Het eiwit ATM
Het was al bekend dat het eiwit MITF wordt geactiveerd onder invloed van zonnestraling en deze de mechanismes in het lichaam in gang zet. De recente ontdekking heeft te maken met een ander eiwit dat ATM is genoemd. Dit eiwit zorgt ervoor dat het herstel van het DNA voorrang krijgt op alle andere processen in een cel. Pas als zeker lijkt dat het DNA de gevaarlijke UV-straling heeft overleeft geeft het eiwit weer ‘groen licht’ voor andere zaken waaronder de productie van melamine. In eerste instantie draait alles om het overleven van de cel.
De rol van ATM is meer dan een interessant wetenschappelijk feitje
In een studie die is gepubliceerd in The Journal of investigative dermatology denkt het team dat de ontdekking van ATM kan helpen in verdere studies naar de bescherming van de huid. Dat is een zeer belangrijk onderwerp, omdat huidkanker een zeer veel voorkomend verschijnsel is in onder andere ons land.
Jaarlijks wordt bij ongeveer 85.000 Nederlanders agressieve huidkanker ontdekt. Vrijwel in alle gevallen in de zon verantwoordelijk voor de beschadiging. De kanker kan op vrijwel iedere plaats ontstaan waar de huid blootgesteld wordt aan de zon.
De ziekte ontstaat door beschadiging van het DNA en door de recente ontdekking wordt niet onmogelijk geacht dat onvoldoende werking van ATM hiermee verband houdt. In ieder geval blijft het uiterst belangrijk om je goed te beschermen met zonnebrandcrème en niet alleen op het strand.
Dit artikel bevat affiliate links. Als je hierop klikt en een bestelling plaatst, ontvangen wij een percentage, maar jij betaalt gewoon het normale bedrag voor je product.