Worden huiskatten steeds socialer?

De mens is een sociaal dier. We leven in grote groepen en komen dagelijks wel onbekenden tegen. Dan is communicatie uiterst belangrijk. Daarvoor hebben we natuurlijk onze taal, maar dat werkt maar ten dele, omdat er zoveel verschillende zijn. Maar we communiceren ook non-verbaal. Het belangrijkste onderdeel daarvan is de gelaatsuitdrukking. Indien je een volkomen onbekende tegen komt, krijg je toch al een indruk van diens stemming op dat moment door hem of haar aan te kijken. Meestal geven we al heel veel weg middels ons gezicht, soms bewust maar ook onbewust. Hierdoor is het mogelijk om gedrag aan te passen op basis van de eerste indruk. Het kan conflicten voorkomen maar ook het prille begin zijn van een relatie. Uiteraard werkt het niet altijd en we begrijpen elkaar ook regelmatig volledig verkeerd als het aankomt op communicatie, non-verbaal of anderszins. Hoe werkt dat met huiskatten?

De samenwerking tussen mens en kat

Onze huiskatten stammen af van de wilde Afrikaanse kat. Dit dier leeft solitair en ze komen alleen samen om te paren. Verder ontlopen de wilde katten elkaar zoveel mogelijk. Onderling communiceren heeft dan ook weinig prioriteit. Het is bekend dat in Egypte katten samen gingen wonen met mensen. Daarbij is de wetenschap er niet zeker van in hoeverre die samenwerking uitsluitend op initiatief van de mens plaatsvond en de kat gedomesticeerd werd zoals de hond.

Als bestrijder van knaagdieren die de oogst aanvielen, waren katten uiteraard een grote hulp op het platteland en later ook in de steden voor de pakhuizen. Verondersteld wordt dat katten de voordelen van het wonen bij mensen wel inzagen en daar voor kozen zonder hun zelfstandigheid op te geven. Hierdoor ontstond er wel een nieuw milieu voor het dier waarbij het niet meer mogelijk was om soortgenoten te ontlopen. Om problemen te voorkomen, moest er dus extra worden gecommuniceerd.

De kat kijkt de kunst af van de mensen

Iedereen die huiskatten een beetje kent, weet dat ze zeer geduldig kunnen observeren. Een kat kan uren op het gemak iets van afstand bestuderen. De wetenschap denkt dan ook dat katten al gauw doorhadden dat ze op basis van gelaatsuitdrukkingen van een mens iets konden afleiden over diens stemming. Dat gebruikten ze dan weer voor communicatie met soortgenoten. Onlangs deed de Universiteit van Californië een uitgebreide studie in kattencafé’s. Dat zijn plaatsen waar (zwerf)katten worden opgevangen en bezoekers ze kunnen ontmoeten.

De wetenschappers telden 276 verschillende uitdrukkingen waarbij gebruik werd gemaakt van lippen, tanden, ogen, oren en snorharen. Hiervan was ongeveer 45% vriendelijk bedoeld, 35% agressief en de overige neutraal. Het was duidelijk dat katten hier onderling het gedrag op afstemden. De communicatie tussen katten is derhalve aanzienlijk toegenomen sinds ze bij mensen wonen en regelmatig soortgenoten tegenkomen.

Katten praten liever tegen mensen

Hoewel ze zich inmiddels dus zeer goed onderling non-verbaal kunnen uitdrukken, doen katten dat liever verbaal als ze met mensen te doen hebben. Dat is een kwestie van opportunisme en efficiëntie. Mensen komen nu eenmaal sneller kijken wat er aan de hand is als een kat zich laat horen. Zo worden etensbakken eerder gevuld en deuren op verzoek geopend.

Dit artikel bevat affiliate links. Als je hierop klikt en een bestelling plaatst, ontvangen wij een percentage, maar jij betaalt gewoon het normale bedrag voor je product.